بررسی تأثیر عملیات خاک ورزی بوسیله گاوآهن برگرداندار در میزان حرکت و جابجایی خاک در اراضی زراعی شیبدار (روش ردیابی سزیم-137)

این پژوهش به منظور برآورد میزان فرسایش در اثر عملیات خاک ورزی توسط گاوآهن برگرداندار در قطعه زمینی با شیبهای 11-3 درصد،با استفاده از روش ردیابی سزیم137 انجام شد.در این آزمایش 16کرت به ابعاد 4×4 مترشامل:8کرت در جهت عمودبر شیب اصلی(4کرت برگردان به سمت راست و4کرت برگردان به سمت چپ)و8کرت دیگر در جهت شیب(4کرت روبه پایین و4کرت روبه بالا)انتخاب گردید.درهرکرت مقدار104 ×7/2 بکرل سزیم-137 در یک کرت کوچک به ابعاد3× 5/0 متر تا عمق شخم (15/0متر)توزیع شد.سپس عملیات شخم انجام وازهرکرت اصلی 12نمونه خاک به فواصل 50سانتی متری ازهم با مته نمونه برداری شد.میزان فعالیت سزیم نمونه ها توسط دستگاه گاما اسپکترومتر اندازه گیری گردید.مقدار جابجایی وحرکت خاک درهر کرت محاسبه شد،که براساس آن متوسط مقدار جابجایی خاک در اثر عملیات موازی شیب در قطعه زمین تحت آزمایش،1/20 تن در هکتار در سال در اثر یک بارشخم با گاوآهن برگرداندار برآورد گردیده است .این میزان حرکت و جابجایی خاک،باعث کاهش قابل ملاحظه ای درتوان تولیدی وحاصلخیزی خاک میگردد. درشخم عمودبرشیب فرسایش خاک ورزی74/5 بارکمتر از شخم موازی شیب میباشد.بنابراین انجام عملیات شخم در جهت شیب زمین صحیح نمیباشد وشخم در جهت عمود بر شیب(راستای خطوط تراز)موجب کاهش میزان فرسایش وخسارت حاصله از آن است .